(دما و گرما) قسمت سوم

س: گرمای لازم برای تغییر دمای یک جسم به چه عوامل هایی بستگی دارد؟

ج: آزمایش نشان می دهد مقدار گرمایی که باید به m کیلوگرم از یک جسم (مثل آب) باید بدهیم تا به اندازه    درجه سلسیوس گرم شود:

1- متناسب است با جرم جسم(m) یعنی:                          

2- متناسب است با مقدار افزایش دما ( ) یعنی:                مقدار ثابت         

به عبارت دیگر اگر جرم جسم یا مقدار افزایش دما را دو برابر کنیم، مقدار گرمای لازم نیز دو برابر خواهد شد. نتیجه می شود:

Eتذکر: در ریاضی برای تبدیل تناسب   به تساوی، یک مقدار ثابت نیز به کار می رود یعنی:

c مقدار ثابت است.

مقدار ثابت

مقدار ثابت

این مقدار ثابت را گرمای ویژه جسم می نامند.

گرمای ویژه

ج: تعریف: گرمای ویژه یک جسم مقدار گرمایی است که باید به یک کیلوگرم از آن جسم داده شود تا دمای آن یک درجه سلسیوس افزایش یابد. گرمای ویژه را با نماد C نشان می دهند و یکای آن ژول بر کیلوگرم درجه سلسیوس    است.

س: گرمای لازم برای تغییر دمای یک جسم از چه رابطه ای محاسبه می شود؟

ج: از عامل های مؤثر در تغییر دمای یک جسم و نیز تعریف گرمای ویژه نتیجه می شود:

در این رابطه Q ( انرژی گرمایی) بر حسب ژول، m ( جرم جسم) بر حسب کیلوگرم، C (گرمای ویژه) بر حسب ژول به کیلوگرم درجه سلسیوس و ( تغییر دما) بر حسب درجه سلسیوس است. و نیز دمای بالاتر و  q₁ دمای پایین تر جسم می باشد.

Eتذکر: رابطه بالا در مورد جسمی که گرما از دست می دهد نیز درست است. به این ترتیب که اگر دمای    کمتر از q₁  باشد، مقدار منفی خواهد شد و در نتیجه Q نیز منفی می شود. علامت منفی نشان می دهد که جسم، انرژی از دست داده است.